Stach Szumski “Tajsa”
Mural
2014
Lokalizacja: ul. Narutowicza, przy Wątoku
Mural „Tajsa“ jest efektem pobytu Stacha Szumskiego w Tarnowie w związku z wystawą „Tajsa“ dedykowaną społecznościom romskim na świecie. Mural został ukończony i „odsłonięty“ 23 marca 2014 roku, w 50. rocznicę ostatecznego zakazu wędrowania i koczowaniu w Polsce.
Tajsa to słowo w języku romani, oznaczające w kilku jego dialektach zarówno „wczoraj”, jak i „jutro”. Jednocześnie doskonale określa doświadczenia i egzystencję dużej części Romów europejskich, będących historycznie społeczeństwami wędrującymi. Dla wielu z tych grup teraźniejszość jest jedynym rzeczywistym czasem. Wobec braku wczoraj i perspektywy jutra, jest tylko dziś.
Strategią „na dziś” często jest prowizoryczne działanie z materiałów dostępnych, odzyskanych. Czy właściwe jest to tylko doświadczeniom Romów? Permanentny stan tymczasowości w dobie kapitalizmu jest powszechnym doświadczeniem dużej części ludności. Wytwarzane są w nas potrzeby stałości, na którą nas jednak nie stać, stąd więc „dom na kredyt”, „samochód na raty”. Porzucenie tych aspiracji może być ratunkiem przed zadłużeniem, ale również formą oporu przed neoliberalnym systemem wartości, w której „stałość” i „ciągłość” to tylko fantazmaty, które muszą być okupione w rozliczne dobra.
Refleksja na temat teraźniejszości była głównym tematem wystawy „Tajsa“.
Stach Szumski (ur. 1992 rok w Gdańsku. Mieszka w Michałowicach i w Warszawie. Od 2013 roku związany z galerią V-9 oraz fundacją vlep[v]net.
Pisze o nim Adam Jastrzębski z galerii V-9:
Stach Szumski tworzy emocjonalne, narracyjne malarstwo, które radośnie zachłystuje się wszystkim, co znajduje na swojej drodze. Przez jego płótna, zeszyty i murale przelewa się cała galeria tematów ze śmietnika pop kultury, reklamy i plastikowego bazarowego szajsu. Smurfy, Power Rangers, Janosik, Transformersy: wszystko w wielu wariantach, wszystko poddane specyficznej obróbce. Szumskiemu nie chodzi o piętnowanie i obnażanie lichości otaczającego go wizualnego strumienia. Badając swoim malarstwem różne tematy, wątki i postacie, przeprowadzając ich sekcję, odkrywa wśród śmieci także źródła mocy, która napędza jego sztukę.
http://www.flickr.com/photos/szum_/
Mural powstał w ramach wystawy „Tajsa” (2013, kuratorki: Katarzyna Roj, Joanna Synowiec). Wystawa była częścią cyklu projektu Czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal poświęconego relacji regionalnego dziedzictwa i sztuki współczesnej.
Realizacja: Biuro Wystaw Artystycznych w Tarnowie