„Adolf Szyszko-Bohusz – twórca Mauzoleum Generała Bema”

ArtFest 2014

„Adolf Szyszko-Bohusz – twórca Mauzoleum Generała Bema” – wykład dra Michała Wiśniewskiego (Instytut Architektury) / BWA, Pałacyk Strzelecki, wstęp wolny.

Punktem wyjścia do spotkania jest Mauzoleum gen. Józefa Bema w Parku Strzeleckim w Tarnowie (1928-1929), którego powstanie związane jest bezpośrednio ze sprowadzeniem do Polski prochów gen. Józefa Bema, bohatera Polski, Węgier i Turcji. Bem urodził się w Tarnowie i to miejsce wybrano jako miejsce jego pochówku.
Projekt Mauzoleum powstał w 1928 roku i przyjął formę prostopadłościennego sarkofagu, który dźwigają trzy pary klasycyzujących kolumn. Ściany boczne zdobią napisy wykonane w języku polskim, węgierskim i tureckim. Umieszczone na nim daty odnoszą się do jego narodzin, śmierci i sprowadzenia zwłok do Polski. Monument ustawiono pośrodku sztucznego stawu.
Realizacja pomnika nagrobnego Generała Bema, mieściła się w nurcie innych tego typu działań, związanych z postacią Piłsudskiego i kreowaniem wizerunku Marszałka, jako spadkobiercy najważniejszych idei narodowych. Szyszko-Bohusz, czołowy architekt sanacyjny, pod koniec lat 20. XX wieku zaprojektował szereg sarkofagów i krypt dla upamiętnienie historycznych postaci (wawelska Krypta Wieszczów), a także ostatecznie miejsca pochówku samego Józefa Piłsudskiego na Wawelu. Ceremoniom tym każdorazowo towarzyszyły odpowiednio zaaranżowane publiczne uroczystości patriotyczne.
A stąd już tylko krok do prezentacji Pawilonu Polskiego na 14. Międzynarodowej Wystawie Architektury — la Biennale di Venezia (07.06 – 23.11.2014).
Hasło Międzynarodowej Wystawy Architektury w Wenecji w 2014 roku to Fundamenty. Absorbowanie nowoczesności 1914-2014. Wystawa „Figury niemożliwe” w Pawilonie Polskim została przygotowana przez Instytut Architektury (także Michała Wiśniewskiego) i Jakuba Woynarowskiego. Główny element pokazu stanowi odtworzona w skali 1:1 replika baldachimu nad wejściem do grobu Józefa Piłsudskiego polskiego przywódcy politycznego, zrealizowanego w 1937 roku przy królewskiej katedrze na Wawelu w Krakowie według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza.
Info. za materiały prasowe: Instytutu Architektury

Po spotkaniu będzie miała miejsce promocja książki: “Adolf Szyszko-Bohusz – monografia”. Autor: Michał Wiśniewski. Współpraca: Rafał Ochęduszko

To pierwsza monografia Adolfa Szyszko-Bohusza (1883-1948), jednego z najważniejszych architektów polskich pierwszej połowy XX wieku. Twórczość Szyszko-Bohusza ukazuje znakomicie kontekst mentalny, kulturowy, artystyczny i polityczny, w jakim rodziła się w Polsce architektura nowoczesna. To jeden z najważniejszych architektów polskich I połowy XX wieku, który w znacznym stopniu ukształtował przestrzeń współczesnego Krakowa, będąc jednocześnie jednym z twórców narodowego mitu odrodzonej II Rzeczpospolitej. Był człowiekiem niezwykle wpływowym, piastującym wiele eksponowanych stanowisk i realizującym najbardziej prestiżowe zamówienia architektoniczne swoich czasów, zyskał sobie przydomek Adolf „Wszystko”-Bohusz. Twórczość architekta, zbudowana na rozdarciu, pomiędzy tradycją a poszukiwaniem nowej formy w architekturze, głęboko sięga do istoty procesów zachodzących w architekturze początku XX wieku.

Dr Michał Wiśniewski – absolwent historii sztuki i architektury, badacz związków nowoczesnej architektury i polityki w regionie Europy Środkowej. Pracownik Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i Międzynarodowego Centrum Kultury, stypendysta Fulbrighta. Autor książek i artykułów, nt. architektury, m.in. monografii Ludwika Wojtyczki (2003) i Adolfa Szyszko-Bohusza (2013), wiodących architektów międzywojennego Krakowa. Współautor wystaw, m.in. „Za-mieszkanie 2012. Miasto ogrodów. Miasto ogrodzeń” (Muzeum Narodowe w Krakowie), „Reakcja na modernizm. Architektura Adolfa Szyszko-Bohusza” (Muzeum Narodowe w Krakowie, 2013), „Monument. Architektura Adolfa Szyszko-Bohusza” (Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, 2014) „Impossible Object”(Pawilon Polski, 14 Międzynarodowe Biennale Architektury w Wenecji, 2014) Członek zarządu fundacji Instytut Architektury.