Jubileusz 30-lecia Muzeum Etnograficznego

Jubileusz 30-lecia Muzeum Etnograficznego w Tarnowie i wernisaż wystawy „Nasz Papież. Wizerunki Jana Pawła II w twórczości ludowej”.  

26 listopada minie trzydzieści lat od momentu uroczystego otwarcia, przy ulicy Krakowskiej 10, Muzeum Etnograficznego w Tarnowie. Tysiące wydartych z kalendarza kartek dzieli nas od jesiennego wernisażu w 1984 roku podczas którego udostępniono dwie wystawy, jedną poświęconą ludowemu malarstwu i rzeźbie oraz drugą obrazującą po części kulturę Indian zamieszkujących Amerykę Południową. To swoiste rozbicie na dwa strumienie działalności, jakże geograficznie odległe, stanie się z czasem znakiem rozpoznawczym inicjatyw podejmowanych w charakterystycznym dworku przy głównej ulicy Tarnowa. Spotkanie w jednej przestrzeni stałej ekspozycji dotyczącej historii i kultury Romów sąsiaduje z przedsięwzięciami opisującymi cykl życia na małopolskiej wsi pełen odświętności i trudnej codzienności.
Najważniejszy w 2014 roku jubileusz istnienia oddziału etnograficznego inne rocznice oplatają jak korale. Oto sześćdziesiąt lat temu w tarnowskim Muzeum została otwarta pierwsza czasowa wystawa etnograficzna ze zbiorów wypożyczonych, pięć lat później miał miejsce wernisaż wystawy sztuki ludowej, głównie z terenów Powiśla Dąbrowskiego, już ze zbiorów własnych.
Trzy dekady działalności Muzeum Etnograficzne zamyka inwentarzami liczącymi więcej niż pięć tysięcy eksponatów, organizacją ponad stu wystaw czasowych pokazywanych w siedzibie oraz w całej Polsce i Europie oraz liczbą ćwierć miliona zwiedzających.

Tarnowskie Muzeum pierwsze zbiory etnograficzne zaczęło gromadzić w 1957 r. a dział etnograficzny utworzono w roku 1976. Pierwszym etatowym etnografem w Muzeum (od 1969 r.)  była Alicja Bednarczuk. Natomiast w 1984 r., po czteroletnim remoncie XVIII- wiecznego dworku przy ul. Krakowskiej 10, oddano do użytku Oddział Etnograficzny Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Jego kierownikiem został Adam Bartosz.
Oddział pozyskiwał eksponaty dzięki organizowaniu konkursów sztuki ludowej i prowadząc badania terenowe. Od 1979 roku zaczęto tworzyć pierwszą w Polsce kolekcję cyganologiczną, która rozwinęła się później w pierwszą na świecie stałą ekspozycję o historii i kulturze Romów. Oddział organizował także ważne zdarzenia przybliżające kulturę tej mniejszości, jak Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów, Cygańska Wiosna i inne.
Tarnowskie Muzeum Etnograficzne prowadziło przez minione lata opiekę nad  tak niezwykłym zjawiskiem etnograficznym, jakim jest Malowa Wieś – Zalipie, organizując doroczne konkursy „Malowana Chata”. Zagroda Felicji Curyłowej w Zalipiu jest dziś filią tego oddziału muzealnego.
W ciągu tych 30 lat kierownikami Muzeum Etnograficznego byli: Adam Bartosz, Anna Bartosz, Danuta Cetera.

Wernisaż wystawy „Nasz Papież. Wizerunki Jana Pawła II w twórczości ludowej”.
„To wystawa  prezentująca postać Papieża – Polaka  w sztuce nieprofesjonalnej. Prace artystów ludowych przedstawiają Jana Pawła II jako człowieka wielkiego, a jednocześnie bliskiego ludziom. Ekspozycja ta, czerpiąc ze skarbnicy  tradycyjnej religijnej sztuki ludowej, jest jednocześnie dokumentacją  pontyfikatu Naszego Papieża. Prace wykonane  na przestrzeni ostatniego 40-lecia, ilustrują  sceny  z życia Jana Pawła II:   pielgrzymki i  spotkania z wiernymi, celebrowanie mszy świętych,  wizyty i spotkania z osobami ze świata polityki i kultury. Papież ukazany jest w różnych ujęciach, w kompozycjach jedno lub wielopostaciowych.  Ważność  jego Osoby podkreślona jest poprzez zastosowane środki plastyczne  jak:  dekoracyjność,  symbolikę i atrybuty, dostojne szaty,  czy ekspresję w oddaniu  uczuć.  Niekiedy wizerunki są bardzo proste, ujęte wręcz schematycznie,  ale zawsze towarzyszy im  emocja. W twórczości tej widoczna jest uczuciowa więź z przedstawioną Osobą,  potrzeba  zachowania  pamięci i wyrażenia hołdu. Wystawa skomponowana została z eksponatów prezentujących różne dziedziny sztuki.  Są to: drewniane i kamienne rzeźby, płaskorzeźby polichromowane i bez malatury, obrazy na płótnie, papierze i na szkle, a także przykłady rękodzieła ludowego.”

Na wystawie pokazane zostanie 130 obiektów- zgrupowanych w kolekcje. Eksponaty pochodzą ze zbiorów: Muzeum Etnograficznego im. S. Udzieli w Krakowie, Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli – Oddział Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, Muzeum im. St. Fischera w Bochni, Muzeum Parafialnego Sztuki Ludowej  im. ks. E. Nitki w Paszynie, Muzeum Etnograficznego w Tarnowie, kolekcji prywatnej Leszka Macaka – Galeria Art Naïf z Krakowa, a także ze zbiorów prywatnych  autorów prac.

Wystawa potrwa 16 lutego 2015 r.